05 dec Wat wil je nou? Geld of een gelukkig leven?

Niet iedere boer vindt een opvolger binnen de familie. Van de 20.000 boeren boven de 55 jaar heeft bijna de helft niemand in het vizier die het over wil nemen, meldde het CBS.  Het was zelfs onderwerp van gesprek in de Tweede Kamer. Ik stel voor om, hoe lastig voor sommigen misschien ook, ons  zuiver bij de feiten te houden.

Dit probleem speelt namelijk al vanaf de Middeleeuwen toen de ploeg werd uitgevonden. Er waren ineens minder boeren nodig en boerenzonen mochten ander werk zoeken. Maar zowel voor toen als nu geldt: er zijn nog wel degelijk mensen die uw bedrijf  willen overnemen en doorontwikkelen. En voor diegene die nog wel willen overnemen, is het juist mooi dat niet iedereen het bedrijf overneemt, dat geeft ruimte in de markt en dus kansen want de grond blijft gewoon beboerd worden. Peter Pals van Farmers Funding geeft in deze column zijn bespiegeling.

Als u daadwerkelijk aan de slag gaat met het overnameproces dat  gemiddeld zeven jaar duurt, dan zijn dit de belangrijkste punten: Op tijd beginnen, visie op de toekomst,  de opvolger moet het kunnen, wie is de baas? en waardeer de moed! Ik beschreef ze eerder uitgebreid in “Zes handige tips voor geslaagde bedrijfsopvolging”.

Overname door kinderen gaat tegen een relatief lage waarde waarbij nog net een lonende exploitatie mogelijk is. Dit geeft u de mogelijkheid betrokken te blijven bij uw bedrijf en uw kinderen in het dagelijks leven. De kans op geluk is dan erg groot, ook al houdt u zelf wellicht wat minder over in uw portemonnee. En natuurlijk, ieders leven kent geluk en gedoe. Het boerenleven van vroeger waarover we nog weleens dromen duurt geen 60 uur per week.

Als uw kinderen niet willen, kunt u ook actief betrokken blijven door het bedrijf in te brengen in een samenwerking, al dan niet gedeeltelijk over te dragen aan een andere overnemer die niet uw kind is. Dat kan dan een neef of nicht zijn, een goede bekende, de buurman of iemand die u zoekt. Er moet dan hard worden gewerkt om een passende en op maat gemaakte, zakelijke overeenkomst met de mogelijke samenwerking en/of overnamekandidaat te realiseren. Natuurlijk is dat niet eenvoudig, uiteraard kost dat tijd en energie. Ook uw kassa zal waarschijnlijk iets minder hard rammelen. Wat het vooral ook oplevert, is levensplezier en geluk. Het houdt u een werkende mens met beide benen in de grond, je helpt een ander en leert ten diepste dat het niet alleen om u en geld draait. De praktijk bewijst dat het prima kan. Eenvoudig is het niet, maar als dat zo was kon iedereen het.